ନୂଆ ଦିଲ୍ଲୀ ୨୪ ଅଗଷ୍ଟ (ଓଡ଼ିଆ ପୁଅ/ବସନ୍ତ କୁମାର ହାତି) ରାଜସ୍ବର ନୂତନ ଉତ୍ସ ପାଇଁ ସାର୍ବଜନୀନ କ୍ଷେତ୍ରର ସମ୍ପତ୍ତିରୁ ଆୟ ପାଇଁ ନୀତି ଆୟୋଗକୁ ଏକ ରିପୋର୍ଟ ପ୍ରସ୍ତୁତ କରିବାକୁ କେନ୍ଦ୍ର ସରକାର ଦାୟିତ୍ବ ଦେଇଛନ୍ତି। ଭିତ୍ତିଭୂମି ମନ୍ତ୍ରଣାଳୟର ପରାମର୍ଶ କ୍ରମେ ନୀତି ଆୟୋଗ ସମ୍ପତ୍ତିର ଏକ ତାଲିକା ପ୍ରସ୍ତୁତ କରିଛି ଯେଉଁଠାରେ ସମ୍ପତ୍ତି ବିମୁଦ୍ରୀକରଣ ହେବାର ସମ୍ଭାବନା ଅଛି। ଏହି ସେକ୍ଟର ଗୁଡିକ ହେଉଛି
ରେଳ, ସଡକ ପରିବହନ ଏବଂ ରାଜପଥ, ପରିବହନ, ଟେଲିକମ୍, ଶକ୍ତି, ବେସାମରିକ ବିମାନ ଚଳାଚଳ, ପେଟ୍ରୋଲିୟମ ଏବଂ ପ୍ରାକୃତିକ ଗ୍ୟାସ, ଯୁବ ବ୍ୟାପାର ଏବଂ କ୍ରୀଡା।
ଅର୍ଥମନ୍ତ୍ରୀ ନିର୍ମଳା ସୀତାରମଣ ନ୍ୟାସନାଲ ମନିଟାଇଜେସନ ପାଇପଲାଇନ କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମ ଆରମ୍ଭ କରି ଏହି ଯୋଜନା ମାଧ୍ୟମରେ ସରକାର ୬, ୦୦, ୦୦୦ କୋଟି ଟଙ୍କା ପାଇବେ ବୋଲି ଆଶା ପ୍ରକାଶ କରିଛନ୍ତି। କେବଳ ସେତିକି ନୁହେଁ, ନରେନ୍ଦ୍ର ମୋଦୀ ଏମିତି କିଛି କରିବାକୁ ଯାଉଛନ୍ତି ଯାହା ଦ୍ବାରା ସରକାର ଏତେ ବିପୁଳ ପରିମାଣର ଅର୍ଥ ପାଇବାକୁ ଯାଉଛନ୍ତି। ଅର୍ଥମନ୍ତ୍ରୀ ନିର୍ମଳା ସୀତାରମଣଙ୍କ ଦାବି ଅନୁଯାୟୀ, ଏହି କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମରୁ ସରକାର ୪ ବର୍ଷରେ ଅର୍ଥାତ ୨୦୨୫ ମସିହା ସୁଦ୍ଧା ୬ ଲକ୍ଷ କୋଟି ଟଙ୍କା ମନିଟାଇଜକରିବେ।
କେନ୍ଦ୍ର ସରକାର କ୍ଷତିଗ୍ରସ୍ତ କମ୍ପାନୀ ଗୁଡିକୁ ବିକ୍ରି କରୁଥିବା ଆପଣ ପୂର୍ବରୁ ଜାଣିଥିଲେ। କିନ୍ତୁ ସରକାର ବର୍ତମାନ ବଡ ଖେଳାଳିଙ୍କୁ ରେଳ, ସଡକ, ବିମାନବନ୍ଦର, ଗ୍ୟାସ ପାଇପଲାଇନ, ଷ୍ଟାଡିୟମ, ବିଦ୍ୟୁତ୍, ଗୋଦାମ ପରି ମୌଳିକ କ୍ଷେତ୍ର ପ୍ରକଳ୍ପ ଗୁଡିକୁ ଘରୋଇସ୍ତରରେ ପରିଚାଳନା କରିବେ। ଏହାର ପ୍ରତିବଦଳରେ ସେମାନଙ୍କଠାରୁ ବହୁମୂଲ୍ୟ ଭଡା ସରକାର ଆଦାୟ ଦେବେ। ବଡ ବଡ ପ୍ରକଳ୍ପ ଗୁଡିକ ସରକାର ଆଉ ନ ବିକି ଭଡ଼ାରେ ଦେବେ।
କେନ୍ଦ୍ର ସରକାରଙ୍କ ନୂତନ ନୀତି ଅନୁଯାୟୀ ପ୍ରକଳ୍ପର ମାଲିକାନା ଏହି ପ୍ରକ୍ରିୟାରେ ଘରୋଇ କମ୍ପାନୀକୁ ହସ୍ତାନ୍ତର ହେବ ନାହିଁ। କିଛି ବର୍ଷ ପରେ କେନ୍ଦ୍ର ସରକାର ପୁନର୍ବାର ଏହି ପ୍ରକଳ୍ପଗୁଡିକ ପରିଚାଳନା ଦାୟିତ୍ବ ଗ୍ରହଣ କରିବେ। କେନ୍ଦ୍ର ଏବଂ ବେସରକାରୀ କମ୍ପାନୀଗୁଡିକ ମଧ୍ୟରେ ଚୁକ୍ତି ସମୟରେ କେତେ ସମୟ ତାହା ସ୍ଥିର ହେବ। ଏହି ଯୋଜନା ସଂପର୍କରେ ବିସ୍ତୃତ ତଥ୍ୟ ପ୍ରକାଶ କରାଯାଇଛି।
ସୋମବାର ଦିନ ଅର୍ଥମନ୍ତ୍ରୀ ନିର୍ମଳା ସୀତାରମଣ ଜାତୀୟ ମନିଟାଇଜେସନ୍ ପାଇପଲାଇନ ବିଷୟରେ ଆଲୋଚନା କରିଥିଲେ। ତା’ପରେ ଅର୍ଥମନ୍ତ୍ରୀ କହିଥିଲେ ଯେ ସାର୍ବଜନୀନ କ୍ଷେତ୍ରର ଅର୍ଥବ୍ୟବସ୍ଥା ଅର୍ଥାତ୍ ସରକାରୀ ସମ୍ପତ୍ତିର ବୃହତ ଭିତ୍ତିଭୂମି ମୂଲ୍ୟକୁ ଜଗିବା ଏହାର ମୁଖ୍ୟ ଉପାୟ ହେବ ମୁଦ୍ରୀକରଣର ଅର୍ଥ ହେଉଛି କେବଳ ମନିଟାଇଜେସନ୍ ଅର୍ଥାତ୍ ଟଙ୍କା ଏକତ୍ର କରିବା। ଅର୍ଥାତ୍ ସରକାର ବଡ଼ ପ୍ରକଳ୍ପର ଖର୍ଚ୍ଚ ପୂରଣ କରିବା ପାଇଁ ସରକାରୀ ସମ୍ପତ୍ତିରୁ ଟଙ୍କା ରୋଜଗାର କରିବେ।
ସରକାର କିପରି ମନିଟାଇଜ୍ କରିବେ? କେଉଁ ସରକାରୀ ସମ୍ପତ୍ତିରୁ ମୁଦ୍ରୀକରଣ ହେବ ? ନ୍ୟାସନାଲ ମନିଟାଇଜେସନ୍ ପାଇପଲାଇନ ଅଧୀନରେ ଆଠଟି ମନ୍ତ୍ରଣାଳୟର ସମ୍ପତ୍ତି ଘରୋଇ କମ୍ପାନୀ ସହ ସେୟାର ହେବ କିମ୍ବା ଭଡ଼ାରେ ଦିଆଯାଇପାରିବ। ଅଂଶୀଦାର ଅର୍ଥ ହେଉଛି ଯେ କୌଣସି ପ୍ରକଳ୍ପ ଏକ ସରକାରୀ ଏବଂ ବେସରକାରୀ କମ୍ପାନୀ ଦ୍ୱାରା ବିକଶିତ ଏବଂ ପରିଚାଳିତ ହେବ। ସମଗ୍ର ପ୍ରକଳ୍ପ ଏକ ଘରୋଇ କମ୍ପାନୀକୁ ଦିଆଯିବ ଏବଂ ପ୍ରତିବଦଳରେ ସରକାର ଏହି କମ୍ପାନୀଗୁଡିକରୁ ଟଙ୍କା ନେବେ।
ଅର୍ଥନୀତି ଏକ ବଡ ଆହ୍ବାନର ସମ୍ମୁଖୀନ ହୋଇଛି କିନ୍ତୁ ଏହାର ମୁକାବିଲା ପାଇଁ ଆମେ ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ ପ୍ରସ୍ତୁତ ବୋଲି ନିର୍ମଳା କହିଛନ୍ତି।
ସମ୍ପତ୍ତି ମନିଟାଇଜେସନ୍ କ’ଣ?
ସମ୍ପତ୍ତି ମୁଦ୍ରୀକରଣ ଅର୍ଥ ହେଉଛି ରାଜସ୍ୱର ନୂତନ ଉତ୍ସ କିମ୍ବା ସେହି ସାର୍ବଜନୀନ କ୍ଷେତ୍ରର ସମ୍ପତ୍ତିରୁ ଆୟର ସନ୍ଧାନ ଯାହାକି ଏପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ ଭାବେ ବିକଶିତ ହୋଇନାହିଁ କିମ୍ବା ଠିକ୍ଠାକ୍ ଚାଲୁନାହିଁ। ସରକାର ପୁଞ୍ଜି ଅଭାବର ସମ୍ମୁଖୀନ ହେଉଥିବାରୁ ସରକାର ଚାହୁଁଛନ୍ତି ଯେ ବେସରକାରୀ କମ୍ପାନୀମାନେ ଟଙ୍କା ବିନିଯୋଗ କରନ୍ତୁ। ଆସନ୍ତୁ ଆପଣଙ୍କୁ କହିବା ଯେ ଅନେକ ସରକାରୀ କମ୍ପାନୀ ଖରାପ ପ୍ରକଳ୍ପ ପରିଚାଳନା, ପୁଞ୍ଜି ଅଭାବ, ବୈଷୟିକ ଅପାରଗତା ସହିତ ସଂଘର୍ଷ କରୁଛନ୍ତି। ସରକାର କୌଣସି ସ୍ଥାନରୁ ଅନୁଭବ କରୁଛନ୍ତି ଯେ ଏହି କମ୍ପାନୀଗୁଡିକ ବ୍ୟକ୍ତିଗତ ହାତକୁ ଆସିବ ଏବଂ ସେମାନଙ୍କର ରୂପ ବଦଳାଇବେ ଏବଂ ଏହା ସରକାରଙ୍କ ପାଇଁ ବୋଝ ହେବ ନାହିଁ। ଏହା କେବଳ ବର୍ଷ ବର୍ଷ ଧରି ନିଷ୍କ୍ରିୟ ଥିବା ସରକାରୀ ସମ୍ବଳର ଉପଯୁକ୍ତ ବ୍ୟବହାର କରିବ ନାହିଁ, ବରଂ ସରକାର ମଧ୍ୟ ଉପକୃତ ହେବେ।
କେଉଁ ସେକ୍ଟରରେ ସମ୍ପତ୍ତି ବିମୁଦ୍ରୀକରଣ ହେବ।
ସମ୍ପତ୍ତି ମନିଟାଇଜେସନ୍ ପାଇଁ NITI ଆୟୋଗକୁ ଏକ ରିପୋର୍ଟ ପ୍ରସ୍ତୁତ କରିବାକୁ କେନ୍ଦ୍ର ସରକାର ଦାୟିତ୍ତ୍ୱ ଦେଇଛନ୍ତି। ଭିତ୍ତିଭୂମି ମନ୍ତ୍ରଣାଳୟର ପରାମର୍ଶ କ୍ରମେ NITI ଆୟୋଗ ସମ୍ପତ୍ତିର ଏକ ତାଲିକା ପ୍ରସ୍ତୁତ କରିଛି ଯେଉଁଠାରେ ସମ୍ପତ୍ତି ବିମୁଦ୍ରୀକରଣ ହେବାର ସମ୍ଭାବନା ଅଛି। ଏ ସେକ୍ଟରଗୁଡ଼ିକ ହେଉଛି ରେଳ, ସଡକ ପରିବହନ ଏବଂ ରାଜପଥ, ପରିବହନ, ଟେଲିକମ୍, ଶକ୍ତି, ବେସାମରିକ ବିମାନ ଚଳାଚଳ, ପେଟ୍ରୋଲିୟମ ଏବଂ ପ୍ରାକୃତିକ ଗ୍ୟାସ, ଯୁବ ବ୍ୟାପାର ଏବଂ କ୍ରୀଡା।
ସରକାର ଯେଉଁ ଅର୍ଥ ବିନିଯୋଗ କରିବାକୁ ଯୋଜନା କରୁଛନ୍ତି ତାହା ବ୍ରାଉନଫିଲ୍ଡ ସମ୍ପତ୍ତି ବୋଲି କୁହାଯାଏ। ଏଗୁଡ଼ିକ ହେଉଛି ସମ୍ପତ୍ତି ଯାହା ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ ଭାବରେ ବ୍ୟବହୃତ ହେଉନାହିଁ। କିନ୍ତୁ ଯେଉଁଠାରେ ସରକାରୀ ପୁଞ୍ଜି ବିନିଯୋଗ ହୋଇସାରିଛି। କିନ୍ତୁ ଅନେକ କାରଣରୁ ଏହା ଯଥେଷ୍ଟ ବ୍ୟବହୃତ ହେଉନାହିଁ। ସମାନ ସମ୍ପତ୍ତି ପାଇଁ ସରକାର ଏକ ମନିଟାଇଜେସନ୍ ଯୋଜନା ପ୍ରସ୍ତୁତ କରୁଛନ୍ତି।
ସରକାରଙ୍କ ସମ୍ପତ୍ତି ବିନିଯୋଗରେ ରେଳବାଇ ଏବଂ ରାଜପଥ ଏକ ପ୍ରମୁଖ ଭୂମିକା ଗ୍ରହଣ କରିବାକୁ ଯାଉଛି। ପିଟିଆଇ ଅନୁଯାୟୀ ସରକାର ରେଳ କ୍ଷେତ୍ରରୁ ଷ୍ଟେସନ, ଟ୍ରାକ, ଯାତ୍ରୀବାହୀ ଟ୍ରେନ, କୋଙ୍କଣ ରେଳବାଇକୁ ମନିଟାଇଜ୍ କରିବାକୁ ଯାଉଛନ୍ତି। ଏହା ସହିତ ସରକାର ଚାରି ବର୍ଷରେ ୧.୫୨ ଲକ୍ଷ କୋଟି ପାଇବେ। ଆସନ୍ତା ଚାରି ବର୍ଷ ମଧ୍ୟରେ ୪୦୦ ରେଳ ଷ୍ଟେସନ୍, ୯୦ ଯାତ୍ରୀବାହୀ ଟ୍ରେନ୍, ୧୪୦୦ କିଲୋମିଟର ରେଳ ଟ୍ରାକ୍, ୭୪୧ କିଲୋମିଟର କଙ୍କଣ ରେଳବାଇ, ୧୫ ରେଳ ଷ୍ଟାଡିୟମ, ୨୬୫ ରେଳ ଗୋଡାଉନ୍ ଅନ୍ତର୍ଭୁକ୍ତ ହେବ।
ସଡକଗୁଡିକର ମୁଦ୍ରୀକରଣ ସହିତ, କେନ୍ଦ୍ରର ଟେଜେରୀ ସର୍ବାଧିକ ଭରିବ। ଆଗାମୀ ଚାରି ବର୍ଷରେ କେନ୍ଦ୍ର ସଡ଼କଗୁଡିକର ମୁଦ୍ରୀକରଣରୁ ୧.୬୦ ଲକ୍ଷ କୋଟି ଟଙ୍କା ପାଇବ। ଏଥିପାଇଁ କେନ୍ଦ୍ର ୨୬, ୭୦୦ କିଲୋମିଟର ବିଦ୍ୟମାନ ସଡ଼କ ଏବଂ ନିର୍ମାଣ ହେବାକୁ ଥିବା ନୂତନ ସଡକକୁ ମନିଟାଇଜ୍ କରିବ।
୨୦୨୫ ସୁଦ୍ଧା ୫ ଟ୍ରିଲିୟନ୍ ଅର୍ଥନୀତି, ବର୍ତ୍ତମାନ ଲକ୍ଷ୍ୟ କଷ୍ଟସାଧ୍ୟ, ଜାଣନ୍ତୁ ସ୍ୱପ୍ନ କେବେ ପୂରଣ ହେବ!
ପାୱାର
କେନ୍ଦ୍ର ସରକାର ୨୮, ୬୦୮ ସର୍କିଟ କିଲୋମିଟର ବିଦ୍ୟୁତ ପରିବହନ କୁ ମୁଦ୍ରୀକରଣ କରିବେ। ଅର୍ଥାତ୍ ଏହା ଏକ ଘରୋଇ କମ୍ପାନୀକୁ ଦେବାକୁ ଯାଉଛି। ଏହା ସହିତ ସରକାର ପ୍ରାୟ ୪୫୨୦୦ କୋଟି ଟଙ୍କା ରାଜସ୍ୱ ପାଇବେବେଳେ ୬ GW ବିଦ୍ୟୁତ୍ ଉତ୍ପାଦନ ସମ୍ପତ୍ତିର ମୁଦ୍ରୀକରଣ ସରକାରଙ୍କୁ ସାହାଯ୍ୟ କରିବ।
ଟେଲିକମ୍ କ୍ଷେତ୍ର
ଭାରତ ସରକାର ୨.୮୬ କିଲୋମିଟର ଭାରତ ନେଟ ଫାଇବରକୁ ମନିଟାଇଜ୍ କରିବାକୁ ଯାଉଛନ୍ତି। ଯେଉଁଠାରେ ସରକାର ବେସରକାରୀ କମ୍ପାନୀମାନଙ୍କୁ BSNL ଏବଂ MTNL ର ୧୪୯୧୭ ଟାୱାର ଦେବେ। ଏଥିରୁ ସରକାର ୩୫୧୦୦ କୋଟି ଟଙ୍କା ପାଇବେ।
ପିଟିଆଇ ଅନୁଯାୟୀ, ଆସନ୍ତା ଚାରି ବର୍ଷ ମଧ୍ୟରେ ସରକାର ୱେୟାର ହାଉସ୍ ଏବଂ କୋଇଲା ଖଣିର ମୁଦ୍ରୀକରଣରୁ ୨୯୦୦୦ କୋଟି ଟଙ୍କା ପାଇବେ, ଅର୍ଥାତ୍ ସେମାନଙ୍କୁ ଘରୋଇ କମ୍ପାନୀମାନଙ୍କୁ ଦେବେ।
ଗ୍ୟାସ ପାଇପଲାଇନ
ବେସରକାରୀ କମ୍ପାନୀମାନଙ୍କୁ ସରକାର ୮୧୫୪ କିଲୋମିଟର ପ୍ରାକୃତିକ ଗ୍ୟାସ ପାଇପଲାଇନ ଦେବାକୁ ଯାଉଛନ୍ତି। ଏହା ସହିତ ସରକାର ୨୪ ହଜାର ୪୬୨ କୋଟି ଟଙ୍କା ଆୟ କରିବେ ଏବଂ ୩୯୩୦ କିଲୋମିଟର ଉତ୍ପାଦନକାରୀ ପାଇପଲାଇନର ମୁଦ୍ରୀକରଣରୁ ସରକାର ୨୨, ୫୦୪ କୋଟି ଟଙ୍କା ପାଇବେ।
ବିମାନବନ୍ଦର
ବେସରକାରୀ କମ୍ପାନୀମାନଙ୍କୁ ସରକାର ବିମାନ ବନ୍ଦର ପ୍ରାଧିକରଣର ୨୫ ବିମାନବନ୍ଦର ଦେବାକୁ ଯାଉଛନ୍ତି। ଏଥିମଧ୍ୟରେ ଚେନ୍ନାଇ, ଭୋପାଳ, ବାରାଣାସୀ ଏବଂ ବରୋଦରା ଅନ୍ତର୍ଭୁକ୍ତ। ଏଥିରୁ ସରକାର ୨୦୭୮୨ ଟଙ୍କା ପାଇବାକୁ ଯାଉଛନ୍ତି। ବନ୍ଦରଗୁଡିକର ବିମୁଦ୍ରୀକରଣରୁ ସରକାର ୧୨୮୨୮ କୋଟି ଟଙ୍କା ପାଇବେ।
ଷ୍ଟାଡିୟମ୍
କେନ୍ଦ୍ର ସରକାର ମଧ୍ୟ ଦିଲ୍ଲୀର ଜବାହରଲାଲ ନେହେରୁ ଷ୍ଟାଡିୟମ, ବେଙ୍ଗାଲୁରୁର ଷ୍ଟାଡିୟମ ଏବଂ ଜିରକପୁର ସ୍ଥିତ ଷ୍ଟାଡ଼ିୟମକୁ ବେସରକାରୀ କମ୍ପାନୀକୁ ହସ୍ତାନ୍ତର କରିବାକୁ ଯାଉଛନ୍ତି। ଏଥିରୁ ସରକାର ୧୧୪୫୦ କୋଟି ଟଙ୍କା ପାଇବେ।
ଆବାସିକ ଉପନିବେଶ
ସରକାର ଦିଲ୍ଲୀର ସାତଟି କଲୋନୀକୁ ପୁନଃନିର୍ମାଣ କରିବେ। ସେଥିମଧ୍ୟରୁ ସରୋଜିନୀ ନାଗର, ନରୋଜୀ ନଗର ଅନ୍ତର୍ଭୁକ୍ତ। ଏହା ବ୍ୟତୀତ ସରକାର ଦିଲ୍ଲୀର ଘିଟୋର୍ଣ୍ଣିରେ ୨୪୦ ଏକର ଜମିରେ ଆବାସିକ ଏବଂ ବ୍ୟବସାୟିକ ଘର ନିର୍ମାଣ କରିବେ। ଏଥିରୁ ସରକାରଙ୍କ ଆୟ ୧୫୦୦୦ କୋଟି ଟଙ୍କା ହେବ।
‘ସରକାର କିଛି ବିକ୍ରି କରୁନାହାଁନ୍ତି’
ଅର୍ଥମନ୍ତ୍ରୀ ନିର୍ମଳା ସୀତାରମଣ କହିଛନ୍ତି ଯେ ସରକାର କିଛି ବିକ୍ରୟ କରୁଛନ୍ତି ବୋଲି ଲୋକଙ୍କ ଭ୍ରମ ରହିବା ଉଚିତ୍ ନୁହେଁ। ଏହି ସମସ୍ତ କମ୍ପାନୀର ମାଲିକାନା ସରକାରଙ୍କ ହାତରେ ରହିବ ଏବଂ ବେସରକାରୀ କମ୍ପାନୀଗୁଡିକ ବାଧ୍ୟତାମୂଳକ ଭାବରେ ଏହି ସମ୍ପତ୍ତିକୁ କିଛି ବର୍ଷ ପରେ ସରକାରଙ୍କୁ ହସ୍ତାନ୍ତର କରିବେ।
ଅର୍ଥମନ୍ତ୍ରୀ ଦେଶକୁ ଆଶ୍ୱାସନା ଦେଇଛନ୍ତି ଯେ ଏହି ଯୋଜନାର ମୂଳ ଲକ୍ଷ୍ୟ ହେଉଛି ମନିଟାଇଜେସନ୍ ମାଧ୍ୟମରେ ଭିତ୍ତିଭୂମି ସୃଷ୍ଟି କରିବାରେ ସାହାଯ୍ୟ କରିବା। ଏହି ପ୍ରକ୍ରିୟା ମାଧ୍ୟମରେ ଦେଶର ନାଗରିକମାନେ ସାମାଜିକ-ଅର୍ଥନୈତିକ ବିକାଶ ପାଇବେ ଏବଂ ସେମାନେ ଗୁଣାତ୍ମକ ଜୀବନ ପାଇବେ।
