ଭଦ୍ରକ, ୨୮ା୪ (ଓଡ଼ିଆ ପୁଅ / ସ୍ନିଗ୍ଧା ରାୟ) – ଜାତୀୟ ମାନବାଧିକାର କମିଶନ (ଏନଏଚଆରସି) ଭାରତର ବିଭିନ୍ନ ସ୍ଥାନରେ ସରକାରୀ ଭାବରେ ମୃତ କିନ୍ତୁ ଶାରୀରିକ ଭାବରେ ଜୀବିତ ବ୍ୟକ୍ତିଙ୍କ ପ୍ରସଙ୍ଗରେ କାର୍ଯ୍ୟାନୁଷ୍ଠାନ ରିପୋର୍ଟ ମାଗିଛି। ଆବେଦନରେ ଉଲ୍ଲେଖ କରାଯାଇଥିବା ପ୍ରସଙ୍ଗ ଉପରେ ସର୍ବୋଚ୍ଚ ମାନବାଧିକାର ପ୍ରହରୀ ପରିଷଦ, ଏମ୍ଏଚଏ, ଆଇନ ଏବଂ ନ୍ୟାୟ ସଚିବ, ବିହାରର ଡିଜିପି ଏବଂ ମଧ୍ୟପ୍ରଦେଶର ମନ୍ଦସୌରର ପୋଲିସ ଅଧିକ୍ଷକଙ୍କଠାରୁ ଏଟିଆରଏସ ଲୋଡିଛି। ବିଶିଷ୍ଟ ମାନବାଧିକାର କର୍ମୀ ଏବଂ ସୁପ୍ରିମକୋର୍ଟର ଓକିଲ ରାଧାକାନ୍ତ ତ୍ରିପାଠିଙ୍କ ଦ୍ୱାରା ଦାଖଲ କରାଯାଇଥିବା ତିନୋଟି ପୃଥକ ଆବେଦନ ଉପରେ କାର୍ଯ୍ୟ କରି ଏନଏଚଆରସି ୧୫ ଦିନ ମଧ୍ୟରେ ରିପୋର୍ଟ ମାଗିଛି। ଭୁଲ ତଦନ୍ତ ଯୋଗୁଁ ଜୀବିତ ଥିବା ସତ୍ୱେ ମୃତ ଘୋଷଣା କରାଯାଇଥିବା ବ୍ୟକ୍ତିଙ୍କ ମାମଲା ବୃଦ୍ଧି ପାଉଥିବା ସମସ୍ୟା ଉପରେ ଶ୍ରୀ ତ୍ରିପାଠି ଆଲୋକପାତ କରିଛନ୍ତି। ସେ ଏହି ବ୍ୟକ୍ତିମାନଙ୍କ ଅଧିକାରକୁ ଚିହ୍ନଟ କରି ଏବଂ ଏହି ଅଧିକାରଗୁଡ଼ିକର ପୁନଃସ୍ଥାପନ ପ୍ରଦାନ କରି ହସ୍ତକ୍ଷେପ କରିବାକୁ କମିଶନଙ୍କୁ ଅନୁରୋଧ କରିଛନ୍ତି। କ୍ଲରିକାଲ୍ ତ୍ରୁଟି, ମିଥ୍ୟା ସୂଚନା, ଭୁଲ ଚିହ୍ନଟ ଏବଂ କର୍ତୃପକ୍ଷଙ୍କ ଯତ୍ନ ସହିତ ତଦନ୍ତ କରିବାରେ ବିଫଳତା ଯୋଗୁଁ ଏହି ତ୍ରୁଟି ଘଟିଥାଏ। ଶ୍ରୀ ତ୍ରିପାଠି ଭୁଲ ମୃତ୍ୟୁ ଘୋଷଣା, ଆଇନଗତ ପରିଚୟ ପୁନରୁଦ୍ଧାର ଏବଂ ପ୍ରଭାବିତ ପୀଡିତମାନଙ୍କୁ କ୍ଷତିପୂରଣ ଭଳି ମାମଲାଗୁଡ଼ିକର ଉପଯୁକ୍ତ ତଦନ୍ତ ପାଇଁ ଅନୁରୋଧ କରିଥିଲେ। ଦ୍ୱିତୀୟ ମାମଲାରେ ଏକ ମିଥ୍ୟା ହତ୍ୟା ମାମଲା ଯେଉଁଠାରେ ବିହାରର ପୋଲିସ ଅଧିକାରୀମାନେ ବିହାରର ଦେଓରିଆର ନାଥୁନୀ ପାଲ ନାମକ ଜଣେ ବ୍ୟକ୍ତିଙ୍କୁ ୧୭ ବର୍ଷ ପୂର୍ବେ ହତ୍ୟା କରାଯାଇଥିବା ରିପୋର୍ଟ କରାଯାଇଥିଲା । ଏବଂ ୨୦୨୫ରେ ପୋଲିସ ତାଙ୍କୁ ଝାନ୍ସୀରେ ଜୀବିତ ପାଇଥିଲା। ମୃତ୍ୟୁର ମିଥ୍ୟା ତଦନ୍ତ ଏବଂ ରିପୋର୍ଟର ପରିଣାମ ସ୍ୱରୂପ ପ୍ରଭାବ ପଡ଼ିଥାଏ ଯେପରିକି ହତ୍ୟା ପାଇଁ ନିର୍ଦ୍ଦୋଷଙ୍କୁ ଭୁଲ ଦୋଷୀ ସାବ୍ୟସ୍ତ କରିବା ଏବଂ ପରିବାରକୁ ଗୁରୁତର ମାନସିକ ନିର୍ଯାତନା ଦେବା। ଏହି ମାମଲାରେ ଏନଏଚଆରସି ବିହାର, ପାଟନା ସରକାରଙ୍କ ଡିଜିପିଙ୍କୁ ମାମଲାର ଯାଂଚ କରିବାକୁ ଏବଂ ୧୫ ଦିନ ମଧ୍ୟରେ ଶୀଘ୍ର ରିପୋର୍ଟ ପଠାଇବାକୁ ନିର୍ଦ୍ଦେଶ ଦେଇଛନ୍ତି। ତୃତୀୟ ମାମଲାରେ ଏନଏଚଆରସି ମଧ୍ୟପ୍ରଦେଶର ମନ୍ଦସୌରର ପୋଲିସ ଅଧିକ୍ଷକଙ୍କୁ ମାମଲାର ତଦନ୍ତ କରିବାକୁ ଏବଂ ୧୫ ଦିନ ମଧ୍ୟରେ ଶୀଘ୍ର ରିପୋର୍ଟ ପଠାଇବାକୁ ନିର୍ଦ୍ଦେଶ ଦେଇଛନ୍ତି। ନିର୍ଯାତନା ଏବଂ ଚାଲାଣର ଶିକାର ହୋଇଥିବା ଜଣେ ମହିଳାଙ୍କ ଅଧିକାରର ସୁରକ୍ଷା ଏବଂ ତାଙ୍କ ହତ୍ୟା ପାଇଁ ଭୁଲ ଭାବରେ ଦୋଷୀ ସାବ୍ୟସ୍ତ ହୋଇଥିବା ଅଭିଯୁକ୍ତମାନଙ୍କ ପାଇଁ ଦାୟିତ୍ୱ ଏବଂ ନିରପେକ୍ଷ ବିଚାର ସୁନିଶ୍ଚିତ କରିବା ସମ୍ବନ୍ଧୀୟ ମାମଲାରେ ଶ୍ରୀ ତ୍ରିପାଠିଙ୍କ ଦ୍ୱାରା ଦିଆଯାଇଥିବା ଉପସ୍ଥାପନାକୁ ବିଚାର କରି ସେ ଏକ ନିର୍ଦ୍ଦିଷ୍ଟ ଘଟଣା ଉଲ୍ଲେଖ କରିଛନ୍ତି । ଯେଉଁଠାରେ ମଧ୍ୟପ୍ରଦେଶର ୩୫ ବର୍ଷ ବୟସ୍କା ପୀଡିତା ଲଳିତା ବାଈଙ୍କ ଦୁଇଟି ସନ୍ତାନ ଥିଲେ। ତାଙ୍କୁ ୧୮ ମାସ ପୂର୍ବରୁ ହତ୍ୟା କରାଯାଇଥିବା ଅଭିଯୋଗ ହୋଇଥିଲା, ସେ ଜୀବିତ ହୋଇ ଫେରି ଆସିଥିଲେ। ତଥାପି, ତାଙ୍କ ହତ୍ୟା ପାଇଁ ଅଭିଯୁକ୍ତ ଚାରି ଜଣ ବ୍ୟକ୍ତି ମାର୍ଚ୍ଚ, ୨୦୨୪ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଜେଲରେ ଥିଲେ। ତାଙ୍କୁ ବନଛାଣ୍ଡା ନାମକ ଅଭିଯୁକ୍ତ ଆଣିଥିଲେ, ଯିଏ ତାଙ୍କୁ ୫ ଲକ୍ଷ ଟଙ୍କାରେ ଅନ୍ୟ ଜଣେ ଅଭିଯୁକ୍ତଙ୍କୁ ବିକ୍ରି କରିଦେଇଥିଲେ। କୌଣସି ପ୍ରକାରେ, ସେ ଖସିଯିବାରେ ସଫଳ ହୋଇଥିଲେ ଏବଂ ୧୮ ମାସ ପରେ ଘରକୁ ଫେରି ଆସିଥିଲେ। ପୀଡିତାଙ୍କ ହତ୍ୟା ପାଇଁ ଚାରି ଜଣଙ୍କୁ ଫସାଇ ଜେଲ ପଠାଇଥିବା ପୋଲିସ ଅଧିକାରୀଙ୍କ ଭୂମିକା ମଧ୍ୟ ସନ୍ଦେହଜନକ। ଏହା ହତ୍ୟାର ମିଥ୍ୟା ରିପୋର୍ଟିଂ ଏବଂ ନିର୍ଦ୍ଦୋଷ ବ୍ୟକ୍ତିଙ୍କୁ ଫସାଇ ଦେବା ସୂଚିତ କରେ। ଏହି ତିନୋଟି ମାମଲାରେ, ଏନଏଚଆରସି ବିଚାରିତ ମତ ରଖିଛି ଯେ ଅଭିଯୋଗରେ ଲଗାଯାଇଥିବା ଅଭିଯୋଗ ପୀଡିତାଙ୍କ ମାନବାଧିକାରର ଗମ୍ଭୀର ଉଲ୍ଲଂଘନ। ଏନଏଚଆରସି କର୍ତୃପକ୍ଷଙ୍କୁ ଏହି ମାମଲା ଯାଂଚ କରି ୧୫ ଦିନ ମଧ୍ୟରେ ଶୀଘ୍ର ରିପୋର୍ଟ ପଠାଇବାକୁ କହିଛନ୍ତି।
