ନୂଆ ଦିଲ୍ଲୀ ୨୧-୨ (ଓଡ଼ିଆ ପୁଅ) ସିନ୍ଦେ-ଠାକରେ ବିବାଦ ଉପରେ ସୁପ୍ରିମକୋର୍ଟରେ ପୁଣି ଶୁଣାଣି ଆରମ୍ଭ ହୋଇଛି। ପ୍ରଥମ ଦିନରେ କପିଲ ସିବଲ ଉଦ୍ଧବ ଠାକରେଙ୍କ ଗୋଷ୍ଠୀ ପକ୍ଷରୁ ଯୁକ୍ତି ଉପସ୍ଥାପନ କରିଥିଲେ। ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀ ଭାବରେ ଏକନାଥ ସିନ୍ଦେଙ୍କ ଆସନ ଗ୍ରହଣ ଏବଂ ବିଧାନସଭା ବାଚସ୍ପତି ରାହୁଲ ନରଭେକରଙ୍କ ନିର୍ବାଚନ ଉପରେ କପିଲ ସିବଲ ସବୁଠାରୁ ବଡ ପ୍ରଶ୍ନ ଉଠାଇଥିଲେ। କପିଲ ସିବଲ ସୁପ୍ରିମକୋର୍ଟରେ ଯୁକ୍ତି ବାଢ଼ିଥିଲେ ଯେ, ଜୁଲାଇ ୩ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ସିନ୍ଦେ ଗୋଷ୍ଠୀ ଦଳ ମଧ୍ୟରେ ରହିବାକୁ ଦାବି କରିଥିଲେ। ଜୁଲାଇ ୧୮ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ, ସିନ୍ଦେ ଗୋଷ୍ଠୀ ଗୋଟିଏ ବି ବୈଠକ ଡାକିନଥିଲେ। ୧୮ ରେ, ୧୯ ରେ ଏକ ବୈଠକ ଡାକି ଉଭୟ ଶିବସେନା ନାମ ଏବଂ ପାର୍ଟି ପ୍ରତୀକ ଉପରେ ଦାବି କରିଥିଲେ।
ଅର୍ଥାତ୍ ଏହା ସ୍ପଷ୍ଟ ଯେ, ଜୁଲାଇ ୧୮ ପୂର୍ବରୁ ସେ ପାର୍ଟୀରେ ରହି ତାଙ୍କ ଦାବି ଗ୍ରହଣ କରିବାକୁ କହିଥିଲେ। ଏଭଳି ପରିସ୍ଥିତିରେ ଦଳର ମୁଖ୍ୟ (ଉଦଭ ଠାକରେ) ଙ୍କ ଦ୍ୱାରା ନିଯୁକ୍ତ ଚିଫ୍ ହ୍ୱିପ୍ ସୁନୀଲ ପ୍ରଭୂଙ୍କ ହ୍ୱିପ୍କୁ ଅଣଦେଖା କରି ବିଧାନସଭା ବାଚସ୍ପତି ପଦ ପାଇଁ ବିଜେପି ପ୍ରାର୍ଥୀ ରାହୁଲ ନର୍ଭେକରଙ୍କ ସପକ୍ଷରେ ଭୋଟ୍ ଦେଇଥିଲେ। ଅର୍ଥାତ୍ ଦଳର ହ୍ୱିପ୍ ଗ୍ରହଣ କରାଯାଇନଥିଲା।
ବାଚସ୍ପତି ନିର୍ବାଚନ ଏବଂ ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀ ଆସନ ଗ୍ରହଣ ଉପରେ ପ୍ରଶ୍ନ
କପିଲ ସିବଲ କହିଛନ୍ତି ଯେ ଯଦି ସିନ୍ଦେ ଦଳର ୩୯ ବିଧାୟକ ଅଯୋଗ୍ୟ ହୁଅନ୍ତି, ତେବେ ବିଜେପି ପ୍ରାର୍ଥୀ ରାହୁଲ ନରଭେକରଙ୍କୁ ବିଧାନସଭା ବାଚସ୍ପତି ପଦ ପାଇଁ ପ୍ରତିଦ୍ୱନ୍ଦ୍ୱିତା କରିବାକୁ ପଡ଼ିତାନ୍ତା। ତେବେ ସେ ୧୨୪ ଭୋଟ୍ ପାଇପାରି ନଥାନ୍ତେ। ତାଙ୍କୁ ମାତ୍ର ୧୨୨ ଭୋଟ୍ ମିଳିଥାନ୍ତା। ଏହିପରି ଭାବରେ ବିଧାନସଭା ବାଚସ୍ପତିଙ୍କ ନିଯୁକ୍ତି ବେଆଇନ ଅଟେ। କପିଲ ସିବଲ କହିଛନ୍ତି ଯେ ସୁପ୍ରିମକୋର୍ଟ ଏ ବାବଦରେ କୌଣସି ଆଭିମୁଖ୍ୟ ଗ୍ରହଣ କରୁ ନ ଥିବାରୁ ଏହି ପରିସ୍ଥିତି ଉପୁଜିଛି।
ବିଭାଜନ ପରେ ଅନ୍ୟ ଦଳ ସହିତ ମିଶ୍ରଣ କେବଳ ଉପାୟ, ସିନ୍ଦେ ଦଳ ତାହା କରିନାହାଁନ୍ତି
କପିଲ ସିବଲ ମଧ୍ୟ ଏକନାଥ ସିନ୍ଦେଙ୍କର ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀ ପଦ ଗ୍ରହଣକୁ ଚ୍ୟାଲେଞ୍ଜ କରିଛନ୍ତି। ଦଶମ କାର୍ଯ୍ୟସୂଚୀକୁ ଦର୍ଶାଇ ସେ କହିଛନ୍ତି ଯେ କୌଣସି ଦଳରୁ ଦୂରେଇ ଯାଇଥିବା ବିଧାୟକଙ୍କ ସାମ୍ନାରେ ଅଯୋଗ୍ୟତାକୁ ଏଡ଼ାଇବା ପାଇଁ କେବଳ ଗୋଟିଏ ଉପାୟ ଅଛି। ସେମାନଙ୍କୁ ଅନ୍ୟ କିଛି ଦଳ ସହିତ ମିଶ୍ରଣ କରିବାକୁ ପଡ଼ିବ। କିନ୍ତୁ ଏକନାଥ ସିନ୍ଦେ କୌଣସି ଦଳ ସହ ମିଶ୍ରଣ ନକରି ସିନ୍ଦେ ଗୋଷ୍ଠୀ ତରଫରୁ ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀ ହେବା ବେଆଇନ ଅଟେ।
କପିଲ ସିବଲ ସୁପ୍ରିମକୋର୍ଟଙ୍କ ଆଗରେ ଯୁକ୍ତି ବାଢ଼ିଥିଲେଯେ, ସୁପ୍ରିମକୋର୍ଟଙ୍କ ଜୁନ୍ ନିଷ୍ପତ୍ତି ହେତୁ ଏହି ସବୁ ଘଟିଛି, ଆପଣ ପୂର୍ବତନ ବାଚସ୍ପତିଙ୍କୁ ସିନ୍ଦେ ଗୋଷ୍ଠୀର ବିଧାୟକଙ୍କୁ ଅଯୋଗ୍ୟ ଘୋଷଣା ପ୍ରସ୍ତାବ ଉପରେ ନିଷ୍ପତ୍ତି ନନେବା କାରଣରୁ ଏହି ସମସ୍ୟା ଉପୁଜିଛି। ବିଧାୟକମାନଙ୍କୁ ଅଯୋଗ୍ୟ ହେବାକୁ ଅନୁମତି ଦିଆଯାଇନଥିଲା। ଯଦି ସେ ଅଯୋଗ୍ୟ ହୋଇଥାନ୍ତେ, କିମ୍ବା ସେ ବିଧାନସଭାର ବାଚସ୍ପତି ଭାବରେ ନିର୍ବାଚିତ ହୋଇନଥାନ୍ତେ କିମ୍ବା ସିନ୍ଦେ ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀ ଭାବରେ ପଦଭାର ଗ୍ରହଣ କରିପାରିନଥାନ୍ତେ। ସିନ୍ଦେ ସରକାରର ପତନ ହୋଇଥାନ୍ତା। ସୁପ୍ରିମକୋର୍ଟଙ୍କ ଏହି ନିଷ୍ପତ୍ତି ଏକ ସମସ୍ୟା ସୃଷ୍ଟି କରିଛି। ବର୍ତ୍ତମାନ ଯଦି ବିଧାୟକଙ୍କୁ ଅଯୋଗ୍ୟ ଘୋଷଣା କରିବାକୁ ଏହି ପ୍ରସ୍ତାବ ବାଚସ୍ପତିଙ୍କ ନିକଟକୁ ପଠାଯାଏ, ତେବେ ବାଚସ୍ପତି ବଦଳିଛନ୍ତି। ବର୍ତ୍ତମାନ ଏହି ପ୍ରସ୍ତାବ ନୂତନ ବାଚଷ୍ପତି ରାହୁଲ ନରଭେକରଙ୍କ ନିକଟକୁ ଯିବ। ଯଦି ସେ ନିରପେକ୍ଷ ନ ରୁହନ୍ତି, ତେବେ ତାଙ୍କ ନିଷ୍ପତ୍ତି ବିରୋଧରେ ମାମଲା ପୁଣି କୋର୍ଟକୁ ଆସିବ।
ସିବଲ କହିଛନ୍ତି ଯେ ଜୁନ୍ ମାସରେ ବିଧାନସଭାର ତତ୍କାଳୀନ ଉପ ବାଚସ୍ପତିଙ୍କ ଦ୍ୱାରା ୧୬ ଜଣ ବିଧାୟକଙ୍କ ଅଯୋଗ୍ୟ ଘୋଷଣା କରାଯାଇଥିଲା। ଏହା ପରେ ସୁପ୍ରିମକୋର୍ଟ ଜୁଲାଇ ୧୨ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ସିନ୍ଦେ ଦଳର ବିଧାୟକମାନଙ୍କୁ କୌଣସି ନିଷ୍ପତ୍ତି ନ ଦେଇ ଏହାର ଉତ୍ତର ଦେବାକୁ ସମୟ ଦେଇଥିଲେ। ବର୍ତ୍ତମାନ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ସେହି ବିଧାୟକମାନେ ସେହି ନୋଟିସର ଉତ୍ତର ଦେଇ ନାହାଁନ୍ତି। ଏଭଳି ପରିସ୍ଥିତିରେ ଜଣେ ବିଧାୟକଙ୍କ ଏକନାଥଙ୍କ ଉପରେ ଅଯୋଗ୍ୟତାର ଖଣ୍ଡା ଝୁଲିଥିବା ବେଳେ ଏକନାଥ ସିନ୍ଦେ ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀ ଭାବରେ ପଦଭାର ଗ୍ରହଣ କରିଥିଲେ।
ବିଧାୟକଙ୍କୁ ଅଯୋଗ୍ୟ କରିବା ପାଇଁ ସୁପ୍ରିମ କୋର୍ଟଙ୍କର ଶକ୍ତି ଅଛି କି?
ଏହା ଉପରେ ପ୍ରଧାନ ବିଚାରପତି ଧନଞ୍ଜୟ ଚନ୍ଦ୍ରଚୂଡ଼ କପିଲ ସିବଲଙ୍କୁ ପ୍ରଶ୍ନ ପଚାରିଛନ୍ତି ଯେ ସୁପ୍ରିମକୋର୍ଟ ବିଧାୟକଙ୍କୁ ଅଯୋଗ୍ୟ ଘୋଷଣା କରିପାରିବେ କି? ଏହା ଉପରେ କପିଲ ସିବଲ ସୁପ୍ରିମକୋର୍ଟଙ୍କ ରାଣା ମାମଲାକୁ ଦର୍ଶାଇ କହିଥିଲେ ଯେ ସୁପ୍ରିମକୋର୍ଟଙ୍କର ଏହା କରିବାର ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ ଅଧିକାର ଅଛି। ଆଲୋଚନାରେ ପ୍ରଶ୍ନ ଉଠିଥିଲା ଯେ କେବଳ ବିଧାନସଭା ବାଚସ୍ପତିଙ୍କ ଦଶମ ସୂଚୀ ଅନୁଯାୟୀ ଅଯୋଗ୍ୟ ହେବାର ଅଧିକାର ରହିଛି। ଏହା ଉପରେ କପିଲ ସିବଲ କହିଛନ୍ତି ଯେ ପାର୍ଟିରେ ବିଭାଜନର ତର୍କ ଅନୁଯାୟୀ ଏହାକୁ ବିକୃତ କରି ଦଶମ ସୂଚୀ ବ୍ୟବହାର କରାଯାଇପାରିବ ନାହିଁ।
ଏହା ଉପରେ ପ୍ରଧାନ ବିଚାରପତି ଚନ୍ଦ୍ରଚୁଡ଼ କହିଥିଲେ ଯେ, ଆପଣ ଯାହା କହୁଛନ୍ତି ତାହା ଠିକ୍। କିନ୍ତୁ ସିଦ୍ଧାନ୍ତ କ’ଣ? ଏହା ଉପରେ ସିବଲ ବାଚସ୍ପତିଙ୍କ ନିଷ୍ପତ୍ତି ଉପରେ ପ୍ରଶ୍ନ କରିଥିଲେ। ଏହାର ଉତ୍ତରରେ ପ୍ରଧାନ ବିଚାରପତି କହିଥିଲେ ଯେ ଆପଣ ଯେପରି କହୁଛନ୍ତି ଯେ ବିଧାନସଭାର ବାଚସ୍ପତିଙ୍କର ଏହି ପ୍ରସଙ୍ଗରେ ନିଷ୍ପତ୍ତି ନେବାର ଅଧିକାର ନାହିଁ, ତେବେ ଦଶମ ସୂଚୀ ଅନୁଯାୟୀ ବିଧାନସଭା ବାଚସ୍ପତିଙ୍କୁ ଦିଆଯାଇଥିବା ଅଧିକାରର ସ୍ୱାଧୀନତା ବିଷୟରେ କ’ଣ?
ଏବେ ଆଗକୁ ଦେଖିବାକୁ ରହିଲା ଯେ, ସୁପ୍ରିମକୋର୍ଟ ଏହି ପ୍ରସଙ୍ଗରେ କ’ଣ ନିଷ୍ପତ୍ତି ନେଉଛନ୍ତି।
