ନୂଆ ଦିଲ୍ଲୀ ୨୯-୭ (ଓଡ଼ିଆ ପୁଅ) ମାନବ ସମ୍ବଳ ବିକାଶ ମନ୍ତ୍ରଣାଳୟର ନାମ ପରିବର୍ତ୍ତନ କରାଯାଇ ଶିକ୍ଷା ମନ୍ତ୍ରଣାଳୟ ଭାବରେ ନାମକରଣ କରାଯାଇଛି। ମୋଦୀ କ୍ୟାବିନେଟ ବୈଠକରେ ଏହି ନିଷ୍ପତ୍ତି ନିଆଯାଇଛି। ଏହି ବୈଠକରେ ମୋଦୀ ସରକାର ମଧ୍ୟ ନୂତନ ଶିକ୍ଷା ନୀତିକୁ ଅନୁମୋଦନ କରିଛନ୍ତି।
ଉଲ୍ଲେଖନୀୟ ଯୋଗ୍ୟଯେ, ମାନବ ସମ୍ବଳ ବିକାଶ ମନ୍ତ୍ରଣାଳୟ ପ୍ରସ୍ତାବ ଦେଇଥିଲାଯେ, ମନ୍ତ୍ରଣାଳୟର ବର୍ତ୍ତମାନର ନାମ ଶିକ୍ଷା ମନ୍ତ୍ରଣାଳୟରେ ପରିବର୍ତ୍ତନ କରାଯାଉ ବୋଲି। ମୋଦୀ କ୍ୟାବିନେଟ ଏହି ପ୍ରସ୍ତାବକୁ ଅନୁମୋଦନ କରିଛନ୍ତି। ଏହା ସହିତ ନୂତନ ଶିକ୍ଷା ନୀତି ମଧ୍ୟ ଅନୁମୋଦିତ ହୋଇଛି। ବର୍ତ୍ତମାନ ସମଗ୍ର ଉଚ୍ଚଶିକ୍ଷା କ୍ଷେତ୍ର ପାଇଁ କେବଳ ଗୋଟିଏ ନିୟାମକ ସଂସ୍ଥା ରହିବ ଯାହା ଦ୍ୱାରା ଶିକ୍ଷା କ୍ଷେତ୍ରରେ ଥିବା ବିଶୃଙ୍ଖଳା ଦୂର ହୋଇପାରିବ।
ଉଚ୍ଚଶିକ୍ଷା ପାଇଁ ଶିକ୍ଷା ମନ୍ତ୍ରଣାଳୟ ଏକକ ନିୟାମକ ସଂସ୍ଥା ‘ଜାତୀୟ ଉଚ୍ଚଶିକ୍ଷା ନିୟାମକ ପ୍ରାଧିକରଣ (NHERA) କିମ୍ବା ଭାରତର ଉଚ୍ଚଶିକ୍ଷା ଆୟୋଗ’ ଗଠନ କରିବ।
ସୂଚନାଯୋଗ୍ୟଯେ, ଜାତୀୟ ଶିକ୍ଷା ନୀତି ୧୯୮୬ ରେ ପ୍ରସ୍ତୁତ କରାଯାଇଥିଲା ଏବଂ ୧୯୯୨ ରେ କିଛି ପରିବର୍ତ୍ତନ କରାଯାଇଥିଲା। ତିନି ଦଶନ୍ଧି ପରେ ମଧ୍ୟ କୌଣସି ବଡ଼ ପରିବର୍ତ୍ତନ ହୋଇନଥିଲା।
କେନ୍ଦ୍ର ସରକାରଙ୍କ ବିଶ୍ୱାସଯେ, ଶିକ୍ଷାକ୍ଷେତ୍ରରେ ଏକ ବଡ଼ ଧରଣର ପରିବର୍ତ୍ତନ କରିବାର ଆବଶ୍ୟକତା ଅଛି ଯାହାଦ୍ୱାରା ଭାରତ ବିଶ୍ୱରେ ଜ୍ଞାନର ଏକ ମହାଶକ୍ତି ହୋଇପାରିବ।
ଏଥିପାଇଁ ସମସ୍ତଙ୍କୁ ଭଲ ଗୁଣରେ ଶିକ୍ଷିତ କରାଯିବା ଆବଶ୍ୟକ ଯାହା ଦ୍ୱାରା ଏକ ପ୍ରଗତିଶୀଳ ଏବଂ ଗତିଶୀଳ ସମାଜ ସୃଷ୍ଟି ହୋଇପାରିବ।
ଶିକ୍ଷା ମନ୍ତ୍ରଣାଳୟର ପ୍ରାଥମିକ ସ୍ତରରେ ଦିଆଯାଇଥିବା ଶିକ୍ଷାର ଗୁଣରେ ଉନ୍ନତି ଆଣିବା ପାଇଁ ଏକ ନୂତନ ଜାତୀୟ ପାଠ୍ୟକ୍ରମ ଢ଼ାଞ୍ଚା ପ୍ରସ୍ତୁତି ଉପରେ ଗୁରୁତ୍ୱ ଦିଆଯାଇଛି।
ଏହି ଢ଼ାଞ୍ଚାରେ ବିଭିନ୍ନ ଭାଷାର ଜ୍ଞାନ, ଏକବିଂଶ ଶତାବ୍ଦୀର କୌଶଳ, କ୍ରୀଡା, କଳା ଏବଂ ବାତାବରଣ ସହିତ ଜଡିତ ବିଷୟଗୁଡ଼ିକ ମଧ୍ୟ ପାଠ୍ୟକ୍ରମରେ ଅନ୍ତର୍ଭୁକ୍ତ ହେବ।
ନୂତନ ଶିକ୍ଷା ନୀତି :
– ବିଦ୍ୟାଳୟ ଶିକ୍ଷା କ୍ଷେତ୍ରରେ ୧୦ + ୨ ସମାପ୍ତ କରାଯାଇ ୫ + ୩ + ୩ + ୪ ର ନୂତନ ବ୍ୟବସ୍ଥା କାର୍ଯ୍ୟକାରୀ ହେବ।
– ବୁଧବାର ମୋଦୀ କ୍ୟାବିନେଟ ଦ୍ୱାରା ନୂତନ ଶିକ୍ଷା ନୀତି ଅନୁମୋଦନ ହୋଇଛି।
– ଏହି ଶିକ୍ଷା ଦୁନିଆରେ ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ ପରିବର୍ତ୍ତନ ଆଣିବା ପାଇଁ ଅଣାଯାଇଛି।
– କେନ୍ଦ୍ରର ମୋଦୀ ସରକାର ନୂତନ ଶିକ୍ଷା ନୀତିକୁ ଅନୁମୋଦନ କରିଛନ୍ତି।
– ଏହା ସହିତ ମାନବ ସମ୍ବଳ ବିକାଶ ମନ୍ତ୍ରଣାଳୟକୁ ଶିକ୍ଷା ମନ୍ତ୍ରଣାଳୟର ନାମକରଣ କରାଯାଇଛି।
ନୂତନ ଶିକ୍ଷା ନୀତି ଅନୁଯାୟୀ, ୧୦ + ୨ ର ଫର୍ମାଟ୍ କୁ ସଂପୂର୍ଣ୍ଣ ସମାପ୍ତ କରାଯାଇଛି, ଏହାକୁ ବୁଝନ୍ତୁ
ବର୍ତ୍ତମାନ ଏହାକୁ ୧୦ + ୨ ଏବଂ ୫ + ୩ + ୩ + ୪ ଫର୍ମାଟରେ ବିଭକ୍ତ କରାଯାଇଛି।
ଏହାର ଅର୍ଥ ହେଉଛି ବର୍ତ୍ତମାନ ବିଦ୍ୟାଳୟର ପ୍ରଥମ ପାଞ୍ଚ ବର୍ଷ ତିନି ବର୍ଷର ପ୍ରାକ୍-ପ୍ରାଥମିକ ବିଦ୍ୟାଳୟ ଏବଂ ପ୍ରଥମ ଶ୍ରେଣୀ ଏବଂ ଦ୍ୱିତୀୟ ଶ୍ରେଣୀ ସହିତ ଶିକ୍ଷାର ଭିତ୍ତିଭୂମି ପର୍ଯ୍ୟାୟ ଅନ୍ତର୍ଭୂକ୍ତ।
ତା’ପରେ ପରବର୍ତ୍ତୀ ତିନିବର୍ଷ ତୃତୀୟରୁ ପଞ୍ଚମ ଶ୍ରେଣୀକୁ ପ୍ରସ୍ତୁତି ପର୍ଯ୍ୟାୟରେ ବିଭକ୍ତ କରାଯିବ।
ଏହା ପରେ, ତିନି ବର୍ଷର ମଧ୍ୟମ ପର୍ଯ୍ୟାୟ (୬ଷ୍ଠ ରୁ ୮ମ ଶ୍ରେଣୀ) ଏବଂ ଚାରି ବର୍ଷ (୯ମ ରୁ ଦ୍ୱାଦଶ ଶ୍ରେଣୀ) ମାଧ୍ୟମିକ ପର୍ଯ୍ୟାୟ।
ଏହା ବ୍ୟତୀତ ବିଦ୍ୟାଳୟରେ କଳା, ବାଣିଜ୍ୟ, ବିଜ୍ଞାନ ଷ୍ଟ୍ରିମ୍ ଉପରେ କୌଣସି କଠୋର ନିୟମ ପାଳନ କରାଯିବ ନାହିଁ। ଛାତ୍ରମାନେ ଚାହୁଁଥିବା ପାଠ୍ୟକ୍ରମ ଗ୍ରହଣ କରିପାରିବେ।
ନୂତନ ଶିକ୍ଷା ନୀତିର କିଛି ବିନ୍ଦୁ ଉପରେ ଲକ୍ଷ କରନ୍ତୁ
– ଶିକ୍ଷକମାନଙ୍କୁ ମଧ୍ୟ ସଚେତନ କରାଇବା ଉପରେ ଗୁରୁତ୍ୱ ଦିଆଯିବ।
– ପ୍ରତ୍ୟେକ ଛାତ୍ରଙ୍କ ଦକ୍ଷତା ବୃଦ୍ଧି କରିବା ପ୍ରାଥମିକତା ହେବ।
– ମୌଳିକ ଧାରଣା ଏବଂ ବୁଝାମଣା ଉପରେ ଗୁରୁତ୍ୱ ଦିଆଯିବ। ସୃଜନଶୀଳତା ଏବଂ ସମାଲୋଚିତ ଚିନ୍ତାଧାରାକୁ ଆଗେଇ ନିଆଯିବ।
– ଛାତ୍ରମାନଙ୍କ ପାଇଁ କଳା ଏବଂ ବିଜ୍ଞାନ ମଧ୍ୟରେ ପୃଥକତା ରହିବ ନାହିଁ।
– ନୈତିକତା, ସାମ୍ବିଧାନିକ ମୂଲ୍ୟବୋଧଗୁଡ଼ିକ ପାଠ୍ୟକ୍ରମର ମୁଖ୍ୟ ଅଂଶ ହେବ।
ନୂତନ ଶିକ୍ଷା ନୀତିର ଅନ୍ୟ କେତେକ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ଦିଗ
– ୨୦୪୦ ସୁଦ୍ଧା ସମସ୍ତ ଉଚ୍ଚଶିକ୍ଷା ପ୍ରତିଷ୍ଠାନଗୁଡିକରେ ୩୦୦୦ ରୁ ଅଧିକ ଛାତ୍ରଛାତ୍ରୀ ସହିତ ଏକ ବହୁ-ବିଷୟ ଅନୁଷ୍ଠାନ ସୃଷ୍ଟି କରିବାକୁ ପଡ଼ିବ।
– ୨୦୩୦ ସୁଦ୍ଧା, ପ୍ରତ୍ୟେକ ଜିଲ୍ଲାରେ କିମ୍ବା ନିକଟରେ ଅତି କମରେ ଗୋଟିଏ ପ୍ରମୁଖ ବହୁ-ବିଷୟ ଉଚ୍ଚ ପ୍ରତିଷ୍ଠାନ ହେବ।
– ଅନୁଷ୍ଠାନଗୁଡ଼ିକର ପାଠ୍ୟକ୍ରମ ଏପରି ହେବ ଯେ ସରକାରୀ ଅନୁଷ୍ଠାନଗୁଡ଼ିକର ବିକାଶ ଉପରେ ଗୁରୁତ୍ୱ ଦିଆଯିବ।
– ଦୂର-ଶିକ୍ଷା ଏବଂ ଅନଲାଇନ୍ ପ୍ରୋଗ୍ରାମ୍ ଚଳାଇବାକୁ ସଂସ୍ଥାଗୁଡ଼ିକରେ ବିକଳ୍ପ ରହିବ।
– ଉଚ୍ଚଶିକ୍ଷା ଏବଂ ଆନୁଷଙ୍ଗିକ ବିଶ୍ୱବିଦ୍ୟାଳୟ ପାଇଁ ସୃଷ୍ଟି ହୋଇଥିବା ସମସ୍ତ ଡିମ୍ଡ୍ ବିଶ୍ୱବିଦ୍ୟାଳୟଗୁଡ଼ିକ କେବଳ ବିଶ୍ୱବିଦ୍ୟାଳୟ ଭାବରେ ପରିଚିତ ହେବେ।
– ଏକୀକୃତ ଢଙ୍ଗରେ ମାନବ, ବୌଦ୍ଧିକ, ସାମାଜିକ, ଶାରୀରିକ, ଭାବନାତ୍ମକ ଏବଂ ନୈତିକ ସାମର୍ଥ୍ୟର ବିକାଶ କରିବାକୁ ଲକ୍ଷ୍ୟ ରଖାଯିବ।
– ନୂତନ ଶିକ୍ଷା ନୀତିରେ ସଂଗୀତ, ଦର୍ଶନ, କଳା, ନୃତ୍ୟ, ଥିଏଟର, ଉଚ୍ଚ ଶିକ୍ଷାନୁଷ୍ଠାନଗୁଡ଼ିକର ଶିକ୍ଷା ପାଠ୍ୟକ୍ରମ ଅନ୍ତର୍ଭୁକ୍ତ ହେବ।
– ସ୍ନାତକ ଡିଗ୍ରୀ ୩ କିମ୍ବା ୪ ବର୍ଷର ଅବଧି ହେବ।
– ଏକାଡେମୀ ବ୍ୟାଙ୍କ ଅଫ୍ କ୍ରେଡିଟ୍ ଗଠନ ହେବ, ଛାତ୍ରମାନଙ୍କ ପ୍ରଦର୍ଶନର ଡିଜିଟାଲ୍ ରେକର୍ଡ ସଂଗ୍ରହ କରାଯିବ। ୨୦୫୦ ସୁଦ୍ଧା, ଅତି କମରେ ୫୦ ପ୍ରତିଶତ ଶିକ୍ଷାର୍ଥୀଙ୍କୁ ବିଦ୍ୟାଳୟ ଏବଂ ଉଚ୍ଚଶିକ୍ଷା ବ୍ୟବସ୍ଥା ମାଧ୍ୟମରେ ଧନ୍ଦାମୂଳକ ଶିକ୍ଷା ସହ ଜଡିତ ହେବାକୁ ପଡିବ।
– ଗୁଣାତ୍ମକ ଯୋଗ୍ୟତା ଅନୁସନ୍ଧାନ ପାଇଁ ଏକ ନୂତନ ଜାତୀୟ ଅନୁସନ୍ଧାନ ପ୍ରତିଷ୍ଠାନ ଗଠନ ହେବ, ଏହା ଦେଶର ସମସ୍ତ ବିଶ୍ୱବିଦ୍ୟାଳୟ ସହିତ ଜଡିତ ହେବ।