ନୂଆ ଦିଲ୍ଲୀ ୨୪-୨ (ଓଡ଼ିଆ ପୁଅ) ସୁପ୍ରିମକୋର୍ଟଙ୍କ ଏକ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ରାୟ ଆସିଛି। ଏକ ଶୁଣାଣିର ବିଚାରରେ କୋର୍ଟ କହିଛନ୍ତି ଯେ, ହିନ୍ଦୁ ମହିଳାଙ୍କ ବାପାଙ୍କ ଘରର ଲୋକମାନେ ମଙିଳାଙ୍କ ସମ୍ପତ୍ତିରେ ଉତ୍ତରାଧିକାରୀ ଭାବରେ ବିବେଚିତ ହୋଇପାରିବେ। ଏହିପରି ପରିବାର ସଦସ୍ୟଙ୍କୁ ପରିବାର ବାହାରେ ବ୍ୟକ୍ତି ଭାବରେ ବିବେଚନା କରାଯାଇପାରିବ ନାହିଁ। ହିନ୍ଦୁ ଉତ୍ତରାଧିକାର ଅଧିନିୟମର ଧାରା ୧୫.୧.ଘ ଅଧୀନରେ ଆସିବେ ଏବଂ ସମ୍ପତ୍ତିର ଉତ୍ତରାଧିକାରୀ ହେବେ।
ଏହି ରାୟରେ ସର୍ବୋଚ୍ଚ ନ୍ୟାୟାଳୟ କହିଛନ୍ତି ଯେ ହିନ୍ଦୁ ଉତ୍ତରାଧିକାର ଅଧିନିୟମ, ୧୯୫୬ ର ଧାରା ୧୫.୧.ଘ ଅନୁଯାୟୀ ମହିଳାଙ୍କ ପିତାଙ୍କ ପରିବାର ସଦସ୍ୟ ଉତ୍ତରାଧିକାରୀଙ୍କ ଅଧୀନରେ ଆସିବେ। ଜଷ୍ଟିସ ଅଶୋକ ଭୂଷଣଙ୍କ ଏକ ବେଞ୍ଚ କହିଛନ୍ତି ଯେ ଧାରା ୧୩.୧.ଘରେ ସ୍ପଷ୍ଟ ଭାବରେ ଦର୍ଶାଉଛି ଯେ, ପିତାଙ୍କ ଉତ୍ତରାଧିକାରୀମାନେ ଉତ୍ତରାଧିକାରୀ ଭାବରେ ବିବେଚିତ ହୋଇଥାନ୍ତି, ଯେଉଁମାନେ ସମ୍ପତ୍ତିରେ ଭାଗ ନେଇ ପାରିବେ। ଅବଶ୍ୟ, ଯେତେବେଳେ ମହିଳାଙ୍କୁ ପିତାଙ୍କ ଉତ୍ତରାଧିକାରୀମାନେ ଅନ୍ତର୍ଭୁକ୍ତ କରାଯାଇଥାଏ, ଏବଂ ସମ୍ପତ୍ତି ଅର୍ଜନ କରିପାରନ୍ତି, ଏହା କୁହାଯାଇପାରିବ ନାହିଁ ଯେ ସେମାନେ ପରିବାର ପାଇଁ ଅପରିଚିତ ଏବଂ ମହିଳାଙ୍କ ପରିବାରର ସଦସ୍ୟ ନୁହଁନ୍ତି।
ମାମଲା କ’ଣ
ଜଣେ ମହିଳା ଜାଗ୍ନୋ ତାଙ୍କ ସ୍ୱାମୀଙ୍କ ସମ୍ପତ୍ତି ପାଇଥିବା ମାମଲାରେ କୋର୍ଟ ଏହି ରାୟ ଶୁଣାଇଛନ୍ତି। ୧୯୫୩ ମସିହାରେ ଜାଗ୍ନୋଙ୍କ ସ୍ୱାମୀଙ୍କର ମୃତ୍ୟୁ ହୋଇଥିଲା। ତାଙ୍କର କୌଣସି ସନ୍ତାନ ନଥିଲେ ତେଣୁ ପତ୍ନୀ କୃଷି ସମ୍ପତ୍ତିର ଅଧା ପାଇଲେ। ଉତ୍ତରାଧିକାର ଅଧିନିୟମ, ୧୯୫୬ ପରେ ଧାରା ୧୪ ଅନୁଯାୟୀ, ପତ୍ନୀ ସମ୍ପତ୍ତିର ଏକମାତ୍ର ସଂପୂର୍ଣ୍ଣ ଉତ୍ତରାଧିକାରୀ ହୋଇଥିଲେ। ଏହା ପରେ ଜାଗ୍ନୋ ଏହି ସମ୍ପତ୍ତି ପାଇଁ ଏକ ଚୁକ୍ତି କଲା ଏବଂ ସମ୍ପତ୍ତି ଭାଇର ପୁଅମାନଙ୍କୁ ଦେଲା। ଏହା ପରେ, ତାଙ୍କ ଭାଇଙ୍କ ପୁଅମାନେ ପାଇଥିବା ସମ୍ପତ୍ତିର ମାଲିକାନା ଘୋଷଣା କରିବାକୁ ୧୯୯୧ ରେ ସିଭିଲ କୋର୍ଟରେ ଏକ ମକଦ୍ଦମା ଦାୟର କରିଥିଲେ। ଜାଗ୍ନୋ ଏହାର ପ୍ରତିବାଦ କରିନଥିଲେ ଏବଂ ତାହାର ସୁପାରିଶ ଦେଇଥିଲେ।
ସୁପାରିଶ ଆଦେଶ ଚ୍ୟାଲେଞ୍ଜ ହେଲା
ଅଦାଲତ ଏହି ସମ୍ପତ୍ତିର ମାଲିକାନା ଜଗ୍ନୋଙ୍କ ଭାଇଙ୍କ ପୁଅମାନଙ୍କୁ ଦେଇଥିଲେ, କିନ୍ତୁ ଜଗ୍ନୋଙ୍କ ସ୍ୱାମୀଙ୍କ ଭାଇ ଏହି ସମ୍ପତ୍ତି ହସ୍ତାନ୍ତରକୁ ବିରୋଧ କରିଥିଲେ ଏବଂ ସେ ସୁପାରିଶ ଆଦେଶକୁ ଚ୍ୟାଲେଞ୍ଜ କରିଥିଲେ। ସେ କହିଥିଲେ ଯେ, ହିନ୍ଦୁ ବିଧବା ତାଙ୍କ ପିତାଙ୍କ ପରିବାର ସହିତ ମିଳିତ ହିନ୍ଦୁ ପରିବାର ଗଠନ କରନ୍ତି ନାହିଁ। ତେଣୁ ଏହି ସମ୍ପତ୍ତି ତାଙ୍କ ପିତାଙ୍କ ପିଲାମାନଙ୍କ ନାମରେ କରାଯାଇପାରିବ ନାହିଁ। ପରିବାରର ସମାଧାନ କେବଳ ସେହିମାନଙ୍କ ସହିତ କରାଯାଇପାରିବ ଯେଉଁମାନଙ୍କର ସମ୍ପତ୍ତିରେ ପୂର୍ବରୁ ଅଧିକାର ଅଛି। ତେବେ ହାଇକୋର୍ଟ ତାଙ୍କ ଆବେଦନକୁ ଖାରଜ କରିଦେଇଥିଲେ। ଏହା ପରେ ମାମଲା ସୁପ୍ରିମକୋର୍ଟକୁ ଆସିଥିଲା।
ହିନ୍ଦୁ ଉତ୍ତରାଧିକାର ଆଇନର ଧାରା ୧୫.୧.ଘ କୁ ସୁପ୍ରିମକୋର୍ଟ ବ୍ୟାଖ୍ୟା କରିଛନ୍ତି
ସୁପ୍ରିମକୋର୍ଟ ହିନ୍ଦୁ ଉତ୍ତରାଧିକାର ଆଇନର ଧାରା ୧୫.୧.ଘ କୁ ବ୍ୟାଖ୍ୟା କରି କହିଛନ୍ତି ଯେ ହିନ୍ଦୁ ମହିଳାଙ୍କ ପିତାଙ୍କ ସମ୍ପର୍କୀୟମାନେ ଅପରିଚିତ ନୁହଁନ୍ତି, ସେମାନେ ମଧ୍ୟ ପରିବାରର ଏକ ଅଂଶ। ଆଇନରେ ପରିବାର ଶବ୍ଦକୁ ଏକ ସଂକୀର୍ଣ୍ଣ ଅର୍ଥ ଦିଆଯାଇପାରିବ ନାହିଁ, ଏହାକୁ ଏକ ବିସ୍ତାରିତ ଅର୍ଥରେ ଦେଖିବାକୁ ପଡିବ, ଯେଉଁଥିରେ ଜଣେ ହିନ୍ଦୁ ମହିଳାଙ୍କ ପରିବାର ମଧ୍ୟ ଅନ୍ତର୍ଭୁକ୍ତ। କୋର୍ଟ ଏହା ମଧ୍ୟ ସ୍ପଷ୍ଟ କରିଛନ୍ତି ଯେ ଯଦି ସମ୍ପତ୍ତି ଉପରେ କୌଣସି ସୁପାରିଶ ଆଦେଶ ରହିଛି ଯାହାର ପୂର୍ବରୁ ଅଧିକାର ସୃଷ୍ଟି କରିସାରିଛି, ତେବେ ପଞ୍ଜୀକରଣ ଆଇନର ଧାରା ୧୭.୨ ଅନୁଯାୟୀ ଏହାକୁ ପଞ୍ଜୀକୃତ କରିବାର କୌଣସି ଆବଶ୍ୟକତା ନାହିଁ।